Η Έντα ντε Μποτόν – Σιακκή και ο σύζυγός της, Αλβέρτος Σιακκής, δικηγόρος, ήταν νεόνυμφοι και ζούσαν στη Θεσσαλονίκη, όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν την πόλη το 1941. Λίγο αργότερα, τον Απρίλιο του 1942, η Έντα γέννησε το πρώτο παιδί τους, τη Ρέινα.

Καθώς οι συνθήκες που επέβαλλαν οι Ναζί έκαναν τη ζωή όλο και πιο δύσκολη για τους Εβραίους κατοίκους της πόλης, η Έντα κι ο Αλβέρτος έπρεπε να σκεφτούν και να δράσουν αποφασιστικά για να διασφαλίσουν την επιβίωση όλων - τη δική τους και της νεογέννητης κόρης τους.

Reina, December 1943, in Thessaloniki with the people she was hiding with. Image copyright: Reina Gilberta. ‘A child in the ghetto of Thessaloniki’ Nina Nachmia-Kokkalidou, Athens, 1997
Reina at school in Kalamari, Thessaloniki, 1945. Image copyright: 'A child in the ghetto of Thessaloniki’, 
Nina Nachmia-Kokkalidou, Reina Gilberta, Athens, 1997.

Η Έντα είχε ισπανική υπηκοότητα, η οποία της πρόσφερε μια δυνατότητα διαφυγής, μόνο όμως αν δεν ήταν παντρεμένη με τον Αλβέρτο. Η απόφαση ήταν δύσκολη, αλλά τελικά οι δύο νέοι αποφάσισαν να πάρουν διαζύγιο και η Έντα ξαναπήρε το πατρικό της επώνυμο, ντε Μποτόν. Αμέσως μετά το διαζύγιο, ο Αλβέρτος κατέφυγε στα βουνά, όπου εντάχθηκε στο αντιστασιακό κίνημα.Όμως ήταν ήδη αργά για την Έντα, που βρέθηκε κλεισμένη στο γκέτο της Θεσσαλονίκης, παρά τις απελπισμένες της προσπάθειες να φύγει.

1942

Πορτραίτο της Ρέινας Σιακκή, 1944 ©ΕΜΕ

Ήταν ήδη αργά για την Έντα, που βρέθηκε κλεισμένη στο γκέτο της Θεσσαλονίκης, παρά τις απελπισμένες της προσπάθειες να φύγει.

Η Ρέινα τον Ιούνιο του 1946 με την αδελφή Ζοζέφ (αριστερά), τη μοναχή που τη φρόντιζε κατά τη διάρκεια του πολέμου.

1946

Για να δώσει στο μωρό της μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης, η Έντα δεν είχε άλλη επιλογή: έδωσε τη μικρή σε μια οικογενειακή φίλη, η οποία την παρέδωσε σε ένα καθολικό μοναστήρι, όπου θα την ανέτρεφαν οι καλόγριες. Το 1944, η Έντα εκτοπίστηκε Μπέργκεν - Μπέλσεν στρατόπεδο συγκέντρωσης

Είναι εκπληκτικό ότι και οι τρεις κατάφεραν να επιβιώσουν. Το τέλος του πολέμου βρήκε την Έντα σε ένα νοσοκομείο, ενώ ο Αλβέρτος ήταν στην Παλαιστίνη και η Ρέινα ακόμη στο μοναστήρι.

1984

Η Έντα, ο Αλβέρτος και η Ρέινα, όταν επανασυνδέθηκαν μεταπολεμικά. ©ΕΜΕ
Η αδελφή Ζοζέφ (στη μέση) με τη Ρέινα (δεξιά), Θεσσαλονίκη, 1984. ©: «Ένα παιδί στο γκέτο της Θεσσαλονίκης», Νίνα Ναχμία-Κοκκαλίδου, Ρέινα Γκιλμπέρτα, Αθήνα, 1997.

Αν και όλοι ήταν ζωντανοί, η Έντα είχε ψυχικά τραύματα από το Ολοκαύτωμα που ποτέ δεν γιατρεύτηκαν. Σε όλη της τη ζωή κατέβαλλε μεγάλες προσπάθειες να αντιμετωπίσει τις πληγές που της άφησαν οι εμπειρίες της. Μετά από επίπονη αναζήτηση, κατάφερε να ξανασμίξει με τη Ρέινα στο Παρίσι το 1946. Η Ρέινα ήταν τόσο μικρή, όταν αποχωρίστηκε από τη μητέρα της που δεν τη θυμόταν καθόλου και χρειάστηκε πολύ χρόνο ώσπου να την αποδεχτεί.

Το χάσμα που το Ολοκαύτωμα άνοιξε ανάμεσά τους δεν έκλεισε ποτέ.

Johann Stojka
—+
—
Daniel Bennahmias
_+
_
Eda De Buton
—+
—
Julie Weiss
—+
—
Julius Feldman
—+
—
Ellen Rawson
—+
—
Previous
Next
ABOUT
TERMS
Resources
elGreek
en_GBEnglish elGreek

HOME

ABOUT

TERMS

Resources

Μπέργκεν-Μπέλσεν

Το στρατόπεδο Μπέργκεν-Μπέλσεν στη βόρεια Γερμανία ιδρύθηκε το 1940 ως στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου. Το 1943 παραδόθηκε στα SS και έγινε «στρατόπεδο κράτησης», κυρίως για Εβραίους κρατούμενους, αν και φυλακίστηκαν επίσης Ρομά, Μάρτυρες του Ιεχωβά, ομοφυλόφιλοι, πολιτικοί κρατούμενοι και εγκληματίες. Λόγω των συμμαχικών δυνάμεων που πλησίαζαν τα στρατόπεδα, ο πληθυσμός του Μπέργκεν-Μπέλσεν αυξήθηκε από περίπου 7.300 σε πάνω από 90.000 μεταξύ Ιουλίου 1944 και Απριλίου 1945. Οι ήδη απάνθρωπες συνθήκες επιδεινώθηκαν, με τις ασθένειες να εξαπλώνονται γρήγορα. Όταν τα βρετανικά στρατεύματα απελευθέρωσαν το Μπέργκεν-Μπέλσεν στις 15 Απριλίου, βρήκαν 53.000 αιχμαλώτους, η πλειονότητα των οποίων ήταν αδυνατισμένοι και υπέφεραν από ασθένειες. Όπως τεκμηριώνεται στη διάσημη εκπομπή του Richard Dimbleby, χιλιάδες νεκρά σώματα κείτονταν άταφα στο έδαφος. Άλλοι 13.000 πέθαναν τις ημέρες μετά την απελευθέρωση. Τελικά, περισσότεροι από 70.000 άνθρωποι δολοφονήθηκαν εκεί.

γκέτο

Τα γκέτο ήταν ειδικά επιλεγμένες περιοχές, όπου οι Εβραίοι αναγκάζονταν να ζήσουν. Με αυτό τον τρόπο διαχωρίζονταν από το κοινωνικό σύνολο και ελέγχονταν. Ο αρχικός στόχος των Ναζί να οδηγήσουν τους Εβραίους έξω από τη Γερμανία έπρεπε να επανεκτιμηθεί μετά την εισβολή στην Πολωνία και το ξέσπασμα του πολέμου. Εκατομμύρια Εβραίων που ζούσαν στις κατεχόμενες από τους Ναζί περιοχές συγκεντρώθηκαν σε γκέτο. Την άνοιξη του 1940 οι Ναζί ίδρυσαν γκέτο στις μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας. Η ίδρυση των γκέτο ήταν ένα προσωρινό μέτρο για τον έλεγχο και τον διαχωρισμό των Εβραίων από το κοινωνικό σύνολο, ενώ η ναζιστική ηγεσία στο Βερολίνο εξέταζε επιλογές για να πραγματοποιήσει την οριστική απομάκρυνση του εβραϊκού πληθυσμού από τη Γερμανία.

αντιστασιακό κίνημα

Η αντίσταση στον ναζισμό περιελάμβανε την αντίσταση από άτομα και ομάδες σε κάθε χώρα της κατεχόμενης Ευρώπης. Ποικίλλει από την ενεργό αντίσταση έως την πνευματική αντίσταση ακόμη και την τεκμηρίωση των εγκλημάτων.

Μπέργκεν - Μπέλσεν

The Bergen-Belsen camp in the north of Germany was established in 1940 as a prisoner of war camp. In 1943 it was handed to the SS, and it became a ‘detention camp’, primarily for Jewish prisoners, although Roma people, Jehovah’s Witnesses, gay men, ‘asocials’ and criminals were also imprisoned. Due to the Allied forces approaching other camps, the population of Bergen-Belsen grew from approximately 7,300 to over 90,000 between July 1944 and April 1945. Already inhumane conditions deteriorated, with diseases spreading rapidly. When British troops liberated Bergen-Belsen on 15 April, they found 53,000 prisoners, the majority of whom were emaciated and suffering from disease. As documented in Richard Dimbleby’s famous broadcast, thousands of dead bodies lay unburied on the ground. Another 13,000 died over the days following the liberation. Ultimately, more than 70,000 people were murdered there.

Ghetto

Ghettos were specially selected areas where Jews were forced to live; where they were segregated, controlled, and dehumanised. The Nazis’ original aim to force Jewish emigration from Germany had to be reassessed after the invasion of Poland and outbreak of war. The millions of Jews living in Nazi-occupied areas were instead concentrated into ghettos. In spring 1940 the Nazis established ghettos in the larger towns and cities across Poland. The establishment of ghettos was a provisional measure to control and segregate Jews while the Nazi leadership in Berlin deliberated upon options to realise their goal of removing the Jewish population form Germany.

Resistance Movement

Resistance to Nazism included opposition by individuals and groups in every country in Nazi-occupied Europe and varied from active resistance to spiritual resistance to documenting what was happening.

εκτοπισμοί

Οι Ναζί σχεδίαζαν τη μαζική εκτόπιση των Ευρωπαίων Εβραίων σε στρατόπεδα εξόντωσης στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Πολωνία. Οι Εβραίοι αναγκάστηκαν να συγκεντρωθούν σε κεντρικά σημεία, όπως σε μια συναγωγή ή στην πλατεία της πόλης, και στη συνέχεια στριμώχνονταν σε εμπορευματικά ή επιβατικά τρένα, με περιορισμένες ή καθόλου συνθήκες τροφής ή υγιεινής. Τα ταξίδια συχνά διαρκούσαν αρκετές ημέρες ή και ορισμένες φορές μερικές εβδομάδες. Πολλοί από αυτούς που στριμώχνονταν σε αυτά τα τρένα πέθαναν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού προς τους καταυλισμούς λόγω της πείνας ή του συνωστισμού.